Temporeel nihilismeꜛ

Het temporeel nihilisme ontkent het bestaan van de tijdꜛ: enkel het nu bestaat.

Deze leer wordt meestal door het gedrag weerlegd, zoals in het bekende verhaal van de filosoof die tijdens een lezing waarin hij betoogde dat er geen tijd bestond steeds op zijn horloge keek omdat hij op tijd een pil moest innnemen. In de praktijk is deze weerlegging echter vaak lastig. Ik houd iemand die deze leer aanhangt zo lang aan de praat dat hij weg wil, en vraag hem waarom — willen is immers onredelijk als er geen toekomst is. De ander kan echter volhouden dat hij dat nou eenmaal wil, en dat hij die wil ook niet redelijk heeft gevormd, omdat er geen verleden is geweest waarin hij dat gedaan zou kunnen hebben — net zoals hij nu een klank tegen mij aan het uiten is die geen zin heeft omdat er geen klanken eerder of later zijn die deze klank tot een betekenisvolle zin zouden kunnen aanvullen.

Temporeel nihilisme impliceert een totaal determinisme van de ruwste vorm: de dingen zijn noodzakelijk zo, niet omdat ze voortkomen uit een eerdere al even noodzakelijke toestand, maar enkel doordat ze zo zijn. Niet alleen zijn ze nooit anders geweest of zullen ze nooit anders zijn, maar er is zelfs geen „ooit” waarin ze anders zouden kunnen zijn.