Het verbond tussen God en mens

Hier worden de verschillende Bijbelse verbonden tussen God en mens beschouwd — momenteel vooral in Nieuwtestamentisch licht.

Een verbond is een één- (genade) of twee- (wet) zijdige afspraak tussen God en mens.

Galaten 3:19-20
Waartoe dient dan de wet? Om de overtredingen te doen blijken is zij erbij gevoegd, totdat het zaad zou komen, waarop de belofte sloeg, en zij is op last van [God] door engelen in de hand van een middelaar gegeven. Een middelaar is niet (de vertegenwoordiger) van één; God echter is één.

Hier wordt heel duidelijk het verschil tussen wet en genade uiteengezet. De Wet werd bemiddeld tussen God en het volk, met Mozes als middelaar, en beide partijen hadden hun rechten en plichten. De genade is echter geheel eenzijdig, van God afkomstig, en bevat slechts rechten voor de mens en plichten voor God; er zijn dus geen twee onderhandelende partijen, zoals bij de Wet.

Het verbond vanwaaruit men overgaat tot het genadeverbond wordt het Oude Verbond genoemd. Voor Joden is dat dus het Mozaïsch verbond en voor heidenen het Noachidisch verbond.