De Griekse vormen van het Griekse werkwoord

Het Nederlands kent twee werkwoords­vormenꜛ, de bedrijvende (hij slaat) en de lijdende (hij wordt geslagen). Daarnaast kunnen we het werkwoord (alleen in de bedrijvende vorm) nog wederkerend gebruiken: „hij slaat zich”. Het Grieks kent drie vormen, en kan werkwoorden ook wederkerend gebruiken.

De bedrijvende vormꜛ (actiefꜛ of activumꜛ)

Deze vorm wordt ongeveer net zo gebruikt als in het Nederlands.

De betrokken vormꜛ (middelꜛ of mediumꜛ)

Deze vorm ligt tussen de bedrijvende en de lijdende in, en moet in het Nederlands vaak vertaald worden met een wederkerend gebruik: ‚hij wast zich’ (in het Engels: ‚he washes’).

De lijdende vormꜛ (passiefꜛ of passivumꜛ)

Ook deze vorm gedraagt zich ongeveer zoals in het Nederlands.

(Een kleine complicatie bij het begrijpen van werkwoordsvormen is het bestaan van het deponensꜛ, het werkwoord dat om etymologische redenen alleen in betrokken vorm voorkomt, maar een bedrijvende betekenis heeft.)

Een werkwoord in de betrokken vorm veronderstelt een samenvallen van het onderwerp en het lijdend voorwerp, hetzij doordat beide hetzelfde zijn (zoals bij een wederkerend werkwoord), hetij doordat er een harmonie is die beide tot een gemeenschappelijke eenheid maakt. Een voorbeeld van dit laatste zien we bij de twee deelwoorden van Ἡγεομαι:

Mattheüs 2:6

En gij, Betlehem, land van Juda, zijt geenszins de minste onder de leiders (ἡγεμων) van Juda, want uit u zal een leidsman (ἡγουμενοςꜛ) voortkomen, die mijn volk Israël weiden (ποιμαινωꜛ) zal.

Het verschil is dat ἡγεμων bedrijvend is, en dus meer de notie van ‚drijver’ꜛ heeft, terwijl ἡγουμενος, een betrokken vorm, eerder ‚meevoerder’ꜛ betekent. Dat komt ook overeen met het woord ποιμαινω: als een ποιμηνꜛ, een herder, zijn ποιμνηꜛ, zijn kudde weidenꜛ.